ERIKSON PSİKOSOSYAL GELİŞİM KURAMI NEDİR? DÖNEMLERİ NELERDİR?

Psikososyal Gelişim Kuramı’ndan bahsetmeden önce psikosoyal nedir onu inceleyelim. “Psikososyal” terimi, psikoloji ve sosyal bilimlerde kullanılan bir terimdir. Bu terim, bireylerin psikolojik süreçleri ile sosyal ve çevresel faktörler arasındaki etkileşimi ifade eder. Yani, psikososyal değerlendirmeler, bir kişinin iç düşünce ve duygularının yanı sıra dışsal çevresel faktörlerin, toplumsal etkilerin ve kültürel bağlamın nasıl bir araya geldiğini anlamayı amaçlar. Örnek olarak, bir kişinin psikososyal sağlığını incelemek, sadece kişinin ruh halini değil, aynı zamanda çevresel koşullarını, sosyal ilişkilerini, yaşadığı stresleri ve kültürel bağlamını da dikkate almayı gerektirir. Bu yaklaşım, bireyin yaşam kalitesini ve psikolojik refahını daha bütünsel bir şekilde anlamamıza yardımcı olur. Bu yazımızda Erikson Dönemleri ve kuramın ne olduğunu anlamaya çalışacağız. Hadi gelin Psikososyal Gelişim Kuramı neymiş hep beraber bakalım.

Erikson Psikososyal Gelişim Kuramı Nedir?

Erikson Psikososyal Gelişim Kuramı, yaşam boyu süren 8 farklı  psikososyal kriz döneminin bireyin kimlik gelişimi üzerindeki etkilerini açıklayan bir psikolojik teoridir. 

Bu kuram, bireylerin yaşamları boyunca karşılaştıkları gelişimsel görevlerin ve bu görevlerin nasıl başarıyla çözülebileceğinin anlaşılmasına katkı sağlar. Bu teoriye göre, insan yaşamı sekiz farklı evreden oluşur ve her evre, kişinin kişisel kimlik gelişimini ve psikososyal sağlığını etkiler. Her evre, bir psikososyal kriz veya çatışma ile karakterizedir ve bu krizlerin başarıyla çözülmesi, sağlıklı bir gelişimi teşvik eder. Bir sonraki başlığımızda Erikson Gelişim dönemleri kısmıyla karşınızdayız.

Erikson’un Gelişim Dönemleri Nelerdir?

• Güvene Karşı Güvensizlik (0-18 Ay): Bu dönemde bebekler dünyayı keşfetmeye başlarlar. Temel ihtiyaçlarına yanıt aldıklarında güven duygusu geliştirirler. Aksi takdirde, güvensizlik hissi oluşabilir.
• Bağımsızlığa Karşı Utanma ve Şüphecilik (18 Ay – 3 Yaş): Çocuklar bağımsızlık kazanmaya çalışırken, ebeveynlerin tutumu önemlidir. Olumsuz bir deneyim, çocuklarda utanma ve şüphecilik duygularına yol açabilir.
• Girişkenliğe Karşı Suçluluk Duyma (3-6 Yaş): Bu dönemde çocuklar inisiyatiflerini kullanmaya başlarlar. Eğer bu inisiyatifler olumsuz bir şekilde karşılanırsa, suçluluk duyguları gelişebilir.
• Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu (6-12 Yaş): Okul çağındaki çocuklar, yeteneklerini geliştirmeye çalışırlar. Başkaları tarafından kabul görmemeleri durumunda, aşağılık duyguları yaşayabilirler.
• Kimlik Kazanmaya Karşı Rol Karmaşası (12-19 Yaş): Ergenlik döneminde kimlik arayışı başlar. Kimliklerini bulmak için farklı roller deneyebilirler. Rol karmaşası yaşayanlar kimliklerini belirlemekte zorlanabilirler.
• Dostluk Kazanmaya Karşı Yalnız Kalma (19-40 Yaş): Genç yetişkinlik dönemi, yakın ilişkiler kurma ve aile kurma dönemidir. Bu dönemde sağlıklı ilişkiler kurmak önemlidir.
• Üretkenliğe Karşı Duraklama (40-65 Yaş): Orta yaş dönemi, kariyerde ve ailede üretkenlik dönemi olarak görülür. Başkalarına yardım etme ve geleceğe katkıda bulunma isteği vardır.
• Benlik Bütünlüğüne Karşı Umutsuzluk (65 Yaş Sonrası): Yaşlılık dönemi, yaşamı değerlendirme ve kabullenme dönemidir. Benlik bütünlüğü hissi gelişirse, kişi umutlu olur. Aksi takdirde, umutsuzluk hissi yaşanabilir.

Erikson Dönemleri, yaşamın farklı evrelerinde karşılaştığımız psikososyal krizleri anlamamıza yardımcı olan bir haritadır. Bu dönemler, kim olduğumuzu ve nereye gittiğimizi anlamamıza yardımcı olur ve yaşamın her aşamasında karşılaştığımız zorluklarla başa çıkmamıza yardımcı olabilir. Bu dönemleri anlayarak, kendi gelişimimizi ve ilişkilerimizi daha iyi yönlendirebilir ve daha anlamlı bir yaşamın kapılarını açabiliriz. Unutmayın, yaşam bir yolculuktur ve her dönem, kendimizi daha iyi tanımamız için bir fırsattır.

Sonuç olarak Psikososyal Gelişim Dönemleri, yaşamın bir yolculuk olduğunu ve her birimizin bu yolculuk boyunca farklı aşamalardan geçtiğini anlamamıza yardımcı olan önemlidir. Bu dönemler, psikososyal krizler fark edilir ve bu krizlerin başarıyla çözülmesi, sağlıklı bir gelişimi teşvik eder. Her bir dönem, kişisel kimlik gelişimimizi ve psikososyal sağlığımızı etkiler. Özellikle ilişkilerde, bu dönemleri anlamak, karşımızdaki kişinin hangi dönemde olduğunu ve nasıl desteklenebileceğini anlamamıza yardımcı olabilir. Örneğin, ergenlik dönemindeki bir çocuğun kimlik arayışı içinde olduğunu anlamak, ona daha fazla destek olmamıza katkı sağlayabilir. Unutmayın ki yaşam bir yolculuktur ve her dönem, kendimizi daha iyi tanımamız, büyümek ve olgunlaşmak için bir fırsattır. 

Her gün yoğun bir tempoda yaşam sürdürüyoruz, işlerimiz, ailemiz ve diğer sorumluluklarımız arasında denge kurmaya çalışıyoruz. Ancak, kendimizi unutuyor veya kişisel gelişimimize yeterince zaman ayırmıyor olabiliriz.

İşte tam burada Bilsem Zeka Uygulaması devreye giriyor!

Bilsem Zeka, yoğun günlük yaşamınıza uyum sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Zamanınızı sadece bilgileri öğrenmekle değil, aynı zamanda hayatınızı iyileştirmekle harcayın. Kendi potansiyelinizi keşfedin ve daha tatmin edici bir yaşam sürdürmeye başlayın! 

👉 Bilsem Zeka Uygulaması’nı Ücretsiz İndirin.